Landskron - ruiny zamku

Beatrix Dräger

Wieża widokowa

Widok ogólny

W latach 1576-79 Ulrich II von Schwerin wybudował na terenie dawnej gminy łużyckiej Damerow, w bezpośrednim pobliżu grobli pomiędzy bagnistymi łąkami, na wcześniej już obwarowanej wyspie, zamek obronny zabezpieczony podwójnie: wałem i fosą. Z pełną świadomością i ku niezadowoleniu księcia Ernesta Ludwika nadał mu nazwę Landskron - korona kraju.

Obiekt ten już po stu latach został opuszczony i zaczął stopniowo popadać w ruinę. Nigdy nie podjęto próby jego odbudowy. W XIX w. ta otoczona dębami romantyczna ruina stała się ulubionym celem wycieczek. W 2. połowie XIX w. została poddana szeroko zakrojonej konserwacji i częściowo odnowiona w celu podkreślenia jej romantycznego charakteru. Z myślą o zwiedzających hrabia von Zieten-Schwerin-Wustrau zlecił zadaszenie południowo-wschodniej wieży narożnej oraz dobudowanie do niej schodów i balkonu.

Warownia została zbudowana na osi wschód-zachód i składała się z otoczonego podwójnym pierścieniem wałów zamku-twierdzy oraz leżącego przed nim placu otoczonego murem o wysokości ok. 3 m. Wał zewnętrzny od strony zachodniej posiada pięć małych, nieco wysuniętych bastionów. Od północy znajduje się brama wjazdowa, do której z prawej strony przylega dawna wartownia, a z lewej stajnia. Od strony południowej zachowały się resztki murów dawnej kaplicy. Do budowy dworu oraz pozostałych obiektów użyto małych, nieobrobionych głazów narzutowych, pokruszonych cegieł i drobniejszych kamieni. Otwory drzwiowe i okienne, łuki, sklepienia i schody wykonano z kamienia łamanego, a mury zewnętrzne pokryto tynkiem wapiennym. W narożach zachowały się relikty otynkowanych ciosów, przetrwały również gzymsy i fryzy. We wnętrzach ruin zachowały się przewody kominowe i opory sklepień.

Ściany samego zamku nie należały do szczególnie masywnych; miały zaledwie 80 cm grubości. Budowla była podpiwniczona. Nad piwnicami pierwotnie wznosiły się jeszcze trzy kondygnacje naziemne. Obiekt zbudowany był na planie czworokąta, w narożach posiadał okrągłe wieże tej samej wysokości co reszta budowli, a od strony północnej dobudowano do niego czworokątną klatkę schodową. Do wąskiej fasady od strony wschodniej przylegała mała, nieregularna przybudówka na planie czworokąta, która wraz ze zwodzonym mostem stanowiła główne wejście do zamku. Ponad bramą wjazdową do warowni, od strony północnej, umiejscowiona była tablica kamienna z popiersiami jej założyciela - Ulricha oraz jego małżonki - Kathariny von Waldenfels, herbami rodowymi i z inskrypcją. Warownia Landskron, prócz okresu zaledwie 40 lat, znajdowała się nieprzerwanie w posiadaniu rodziny von Schwerin.

Po drugiej wojnie światowej ruina stała się własnością gminy. Obecnie jest romantyczną atrakcją turystyczną, a południowo-wschodnia wieża - po nałożeniu nowego zadaszenia i zbudowaniu nowych schodów - pełni funkcję punktu widokowego.